Kroner bypass cerrahisi by-pass

[Admin]

Kroner bypass cerrahisi by-pass

KORONER BYPASS CERRAHİSİ NEDİR ?
Koroner
bypass cerrahisi veya kısaca CABG ( İngilizce Coronary Artery Bypass
Grafting baş harflerinden oluşan kısa yazılış) olarak adlandırılan
ameliyat tüm dünya da ve ülkemizde en sık yapılan kalp ameliyatı tipini
oluşturmaktadır. Kalp kasını besleyen koroner damarlarında meydana
gelen darlık veya tıkanıklığı, göğüsten (meme atar damarı), koldan (kol
atar damarı), bacaktan (bacak toplar damarı) damarlar alarak,
tıkanıklığın alt seviyesine dikilerek yapılan köprüleme
ameliyatlarıdır. Koroner arterler kalbe oksijen ve besin maddelerini
sağlayan atar damarlardır. Kalp tüm vücuda kan pompalayan organ olup,
onu oluşturan kalp kaslarının devamlı çalışması, hiç durmaması
nedeniyle vücudumuzdaki diğer kaslardan farklılık gösterir. Kalp kasına
bu gücü veren koroner damarlardır. Koroner damarlarda meydana gelecek
bir darlık ya da tıkanıklık kalp kasına yeterli oksijeni getiremeyeceği
için kalp kasının ölümüne neden olur ki bu da kalp krizi veya miyokard
infarktüsü olarak adlandırılır.

KORONER DAMARLARDA MEYDANA GELEN TIKANIKLIK KALP TE NELERE YOL AÇABİLİR ? NELER YAPILABİLİR?

Koroner
damarlarda meydana gelen bir tıkanıklık önceleri kısa süreli göğüs
ağrıları (angina pektoris) olarak görülebildiği gibi (birkaç dakika
sürebilen dinlenmekle veya alınan ilaçla

geçebilen ağrılardır)
ani olarak gelişebilen kalp krizi ile de karşımıza çıkabilir. Bazı
hastalarda, özellikle de şeker hastalığı olanlarda ağrı olmadan da kalp
krizi meydana gelebilmekte olup bu ‘’sessiz kalp krizi ‘’ olarak
adlandırılmaktadır. Unutulmamalıdır ki elektrokardiogramı normal olup
daha önce hiçbir şikayeti olmayan kişilerde de ani olarak kalp krizi
gelişebilmektedir. Kendiniz veya doktorunuz sizdeki mevcut klinik
bulgulardan ve mevcut risk faktörleriniz dolayısı ile bir koroner arter
hastalığından kuşkulanabilir veya doktorunuz tarafından koroner arter
hastalığı ön tanısı konulabilir. Koroner arter hastalığındaki risk
faktörleri; erkek cinsiyet (kadınlarda menopoz sonrası bu risk faktörü
erkekler ile eşitlenir. ), yüksek kolesterol, şeker hastalığı, yüksek
tansiyon, sigara olarak sayılabilir. Koroner arter hastalığının teşhisi
girişimsel olmayan teknikler (efor testi ve talyum testi) ve girişimsel
olan teknik (koroner arter anjiografisi) ile konur. Efor testi ve
talyum testi poliklinikten ayakta yapılırken, anjiografi için hastanın
yatması gerekmektedir. Efor testi veya talyum testi ile ancak ön tanı
konulabilmektedir. Kesin tanı için mutlaka koroner anjiografiye gerek
vardır. Koroner anjiografi bacak veya koldan atar damardan sokularak
koroner damar ağızlarına kadar gönderilen küçük bir kateter aracılığı
ile boyalı bir madde verilerek damarlardaki tıkanıklığın gösterilmesi
temeline dayanır. Koroner arter hastalığı teşhisinin anjiografi ile
kesin olarak konmasından sonra çeşitli tedavi şekilleri olup bu
hastadaki mevcut durum ile değişkenlikler gösterebilmektedir. Tedavi
şekilleri; ilaç (medikal), balon veya kafes (stent) ve cerrahi
olabilmektedir.

KORONER BYPASS CERRAHİSİNİN AMELİYAT ENDİKASYONLARI NELERDİR ?

İlaçla
tedaviye cevap vermeyen ciddi ağrıları olan hastalar. (Bu grupta ki
hastalar 1, 2 veya 3 damar sistemini de ilgilendirebilir. )

Kararsız
(unstable) ağrıları olan hasta grubu (ağrıları istirahatta gelip, 2-3
dakikadan fazla süren ve ilaçlara cevap vermeyen grup).

Sol ana koroner damar tıkanıklığı olan hasta grubu.

3 damar hastalığı olup aynı zamanda klinik olarak belirti veren hasta grubu.

Başarısız balon ve stent girişimleri.

Kalp krizi sonrası ağrıları devam eden hastalar (post-infarkt angina).

Kardiyojenik şok.

Yukarı
da sayılan endikasyonlar dışında unutulmaması gereken durum, koroner
arter hastalığının komplike bir olay olduğu her hasta için ameliyat
endikasyonlarının farklılıklar gösterebileceği akılda
bulundurulmamalıdır. Böylesi bir durumda doktorunuzdan mutlaka bilgi
almalısınız.

KORONER BYPASS CERRAHİSİNİN ALTERNATİFLERİ VAR MI ?

İlaç
tedavisi, balon ve stent girişimleri koroner bypass cerrahisine ancak
uygun, seçilmiş olgularda alternatif olabilir. Ancak unutmayınız ki
sizin için ameliyat kararı verildiği anda, öncesinde bu alternatifler
değerlendirilip, bunların sizin için uygun olmadığı sonucuna
varılmıştır. Kafanızda oluşabilecek soruları kardioloğunuz ve
cerrahınızla görüşüp, cevap alınız.

KORONER BYPASS OPERASYONU NASIL YAPILIR?

Operasyonların
büyük bir bölümünde göğüs kemiği orta hattan aşağıya doğru kesilir ki
bu median sternotomi olarak adlandırılır. Bu kesi ile cerrah
çalışabileceği en rahat görüş alanınını elde eder. Hasta ameliyatta
kalp-akciğer makinesi olarak adlandırılan cihaza bağlanır. Daha sonra
kardiopleji olarak isimlendirilen özel kimyasal bir solüsyon ile kalp
durdurulur ve bu aşamadan itibaren göğüs, bacak ya da koldan alınmış
olan damarların kalp üzerindeki koroner damarlar üzerine
dikilmeleri(anostomozları) tamamlandıktan sonra kalp çalıştırılır.
Damarların boşta kalan uçları kalp ten çıkan büyük damar olan aort
üzerine dikilir (göğüs atardamarının ucu zaten aorta bağlı olduğu için
buna gereksinim yoktur). Bu işlemler tamamlandıktan sonra kalp-akciğer
makinesinden hasta ayırtılarak göğüs kemiği kapatılır ve ameliyat
sonlandırılır.

Diğer operasyon teknikleri olarak seçilmiş
vakalarda yapılan atan kalpte yapılan bypass (bu operasyon tipin de
kalp-akciğer makinesine hasta bağlanmadan anostomozlar yapılır). Uzun
dönem sonuçları henüz net olarak alınmayan bu tekniği biz ekip olarak
sadece kalp-akciğer makinesine girmesinde sakınca olan hastalara
uyguluyoruz (böbrek, karaciğer yetersizliği, kanser olan hasta grubu
gibi).

Yine median sternotomi yerine daha küçük kesiler yaparak
kalp-akciğer makinesi kullanarak ya da kullanılmadan yapılan
ameliyatlar ki bu teknik minimal invaziv kalp cerrahisi olarak
adlandırılır. Bu ameliyat tekniğini yine seçilmiş olgularda
kullanıyoruz.

Yine son 1-2 yıldır kullanıma giren ancak daha
henüz emekleme döneminde bulunan robotik cerrahide başka bir operasyon
tekniğidir.

KORONER BYPASS CERRAHİSİNİN RİSKLERİ VE KARŞILAŞILABİLİNECEK KOMPLİKASYONLARI NELERDİR ?

Kardioloğunuz
ve cerrahınız sizin için ilaç, balon ya da stent tedavisinin başarısız
veya yararsız olacağına karar verdikleri, mevcut durumdaki riskin
ameliyat riskinden fazla olduğu anda operasyon seçeneğini size
sunacaktır. Koroner bypass cerrahisinde beklenebilecek komplikasyonlar;
kanama, infeksiyon, felç (ileri yaş ve daha önce geçirilmiş olan felç
ile risk artabilir), böbrek yetersizliği (cerrahi öncesi mevcut böbrek
yetersizliği ile provoke olabilir), ameliyat sırasında kalp krizi gibi
komplikasyonları taşımaktadır. Bu komplikasyonların görülme
olasılıklarının az ancak mevcut olduğu unutulmamalıdır.

KORONER BYPASS CERRAHİSİ SONRASI ERKEN DÖNEM SONUÇLARI NASILDIR?

Başarılı
bir koroner bypass sonrası hastaların göğüs ağrısı problemleri
tamamıyla kaybolur. Bazı hastalarda cerrahi kesinin olduğu bölgede
ağrıları devam eder ancak bu ağrılar ameliyat öncesi ağrılardan
tamamıyla farklı olup ağrı kesicilere cevap verirler. İlk 48-72 saat
sonrasında bu ağrılar kaybolur. Operasyon sonrasında hastalar ameliyat
travmasına rağmen kendilerini yıkanmış gibi rahat hissederler çünkü
göğüsleri üzerinde baskı, sıkıntı yaratan ağrıdan kurtulmuşlardır.

BAŞARILI BİR KORONER BYPASS AMELİYATI SONRASI UZUN DÖNEM SONUÇLARI NEDİR ?

Koroner
bypass cerrahisinin uzun dönem sonuçları mükemmeldir. Hastaların büyük
bir çoğunluğu ağrı şikayetlerinin tamamıyla geçtiği, nefes darlığı
şikayetlerinin kalmadığı, gerek iş yaşamlarında gerekse özel
yaşamlarında performanslarının arttığı, mükemmel bir yaşam sürdüklerini
ifade etmektedir. Hastaların küçük bir bölümünde 10 yıl veya daha uzun
süre içerisinde ameliyat tekrarı gerekebilmektedir.