Koroner kalp hastalığı

[Admin]

Koroner kalp hastalığı





Koroner Kalp Hastalığı ( KKH ) NEDİR

Kalbin kasılmasını sağlayan myokard adı verilen kas tabakasının

beslenmesi (oksijenlenmesi) , ''koroner'' denen (kalbe özel) damarlar vasıtasıyla gerçekleştirilir.

Özellikle
hayvansal gıdalarda bulunan ve fazla miktarda alındığında damar iç
yüzeyine yapışan ''kolesterol'' isimli yağ türü, normalde esnek olan
damarlarımızın esnekliğini azaltır ve damar duvarlarında birikerek
damar boşluğunu daraltır. Damar duvarındaki bu sertleşme veya damarın
tıkanması durumuna ''ateroskleroz'' denir. Yüksek tansiyon, yaşın
ilerlemesiyle damar yapısının bozulması, sigara kullanımı vb etmenler
de aterosklerozu hızlandırır.

Ateroskleroz veya başka bir
nedenle myokard'a gelen kan miktarı azalırsa myokard yeterli seviyede
oksijenlenemez;''iskemi'' (dokunun kanlanamaması)

oluşur.
İskemi, KKH'na neden olur. Kalbin myokard kas tabakası tam
beslenemediği için yeterli kasılamaz, bu da hastada kendini ''angina
pectoris'' (göğüs ağrısı) şeklinde gösterir.

KKH'nın diğer adları "koroner arter hastalığı", ''iskemik kalp hastalığı'' ve ''aterosklerotik kalp hastalığı''dır.





KKH için '' RİSK FAKTÖRLERİ '' Nelerdir



A- Değiştirilemeyecek risk faktörleri :



* Yaşın ileri olması ; Erkeklerde 45, kadınlarda 55 yaş üzeri ve postmenapozal (adetten kesilme sonrası) dönemde olmak

* Cinsiyet ; KKH daha çok erkeklerde görülür.

* Kalıtım ; Ailede bu hastalığın bulunması



B- Değiştirilebilir (önlenebilir) risk faktörleri :



* Sigara kullanımı

* Hipertansiyon ; Kan basıncının ( 140 / 90 mmHg'dan ) yüksek olması

* Diabet ; Şeker hastalığı

* Stres

* Kandaki "Total Kolesterol" düzeyinin ( 200 mg/dL'den ) yüksek olması

* Kandaki "HDL Kolesterol" düzeyinin ( 35 mg/dL'den ) düşük olması

*
Diğerleri : Şişmanlık, hareketsiz yaşam, gut hastalığı, aşırı alkol ve
kahve tüketimi, hiperkalsemi (kan kalsiyum düzeyinin yüksek olması),
kadınlar için oral kontraseptif (doğum kontrol hapı) kullanımı .





Koroner Kalp Hastalığı'ndan KORUNMA :



Yaş,
cinsiyet, kalıtım gibi unsurlardan kaçamayız. Kadınlarda menapozu
geciktirici ilaç kullanmak ise (bu ilaçların dolaylı olarak KKH
oluşumunda rol oynaması nedeniyle) sakıncalıdır.



İkinci grup unsurları değiştirmek ve koroner kalp hastalığından korunmak ise bizim elimizdedir.

Sigara bırakılabilir, en azından azaltılır.

Hipertansiyon tuz kullanımı kısıtlanarak ve ilaçlarla kontrol edilebilir.

Diabet (şeker hastalığı) diyet ve ilaçlarla kontrol altına alınabilir.

Alkol ve kahve kullanımı azaltılmalıdır.

Değiştirilebilir
faktörler içinde önlenmesi belki de en zor olanı strestir. Kişinin
kendi iradesi, çevre ve ailesinin yardımı, gerekirse psikiyatrist ve
psikologların tedavisi ile stres yenilebilir. Sürekli stres altında
kalan kişiler öncelikle stresin nedenlerini düşünmeli, bunları ortadan
kaldırmaya çalışmalı veya bunlardan mümkün olduğunca uzak durmalıdır.

Bir
çeşit kan yağı olan kolesterol total (toplam) düzeyinin azaltılması ve
kolesterolün bir alt ünitesi olan HDL-Kolesterol düzeyinin artırılması
diyet ve (gerekirse) ilaçlarla sağlanabilir.

Şişmanlık da önemli
bir risk faktörüdür. Zayıflamak için çeşitli yöntemler kullanılabilir :
Diyet, düzenli spor ve egzersiz, akupunktur, bitki çayları, (hekim
gerekli görürse) ilaç tedavisi ve cerrahi tedavi (ameliyat). Bunlar
yapılırken dikkat edilmesi gereken nokta kiloların yavaş yavaş ve uzun
zamanda verilmesidir; unutulmamalıdır ki hızlı verilen kilolar yine
hızlı bir şekilde yerine gelebilir.

Hareketsiz (sedanter)
yaşamdan mümkün olduğunca kaçınmalı; örneğin yakın mesafeler için araba
kullanmamalı, asansör yerine merdivenleri tercih etmeli, hergün düzenli
yürüyüşler ve egzersizler yapmalıdır. Yalnız sporu yaşımıza ve
bünyemize göre yapmalı, vücuda aşırı yüklenmemelidir.

Gut hastalığı varsa hekimin vereceği ilacı düzenli kullamalı, protein diyetine uyulmalıdır.

İçme
suyumuz yeterli sertlik seviyesinde olmalıdır, ancak aşırı sert sular
da kullanılmamalıdır (böbrek, mide vb rahatsızlıklara sebep olur) .

Hiperkalsemi
(kan kalsiyum düzeyinin yüksek olması) kan tahlillerinde saptanmışsa
doktora başvurmalıdır, kontrol altına alınmalıdır.

Bayanların
oral kontraseptif denen doğum kontrol haplarını uzun süreli
kullanmaları KKH açısından sakıncalıdır, mümkünse diğer doğum kontrol
yöntemleri kullanılmalıdır. Bu ilaçlar kullanılmadan önce hekime
danışmada fayda vardır.





Hastalığın Bulguları



Koroner kalp hastalığında şu bulgulardan bir veya birkaçı görülebilir :

- Göğüs ağrısı (sol omuz ve sol kola yayılabilir)

- Egzersiz kapasitesinin kısıtlanması; çabuk yorulma

- Eforla gelen nefes darlığı

- Senkop (bayılma)

- Ani ölüm





Klinik Formlar



KKH hastada şu klinik formlardan herhangi biri olarak ortaya çıkabilir :

- Semptomsuz koroner arter hastalığı (sessiz iskemi)

- Ani ölüm

- Stabil angina pectoris

- Anstabil angina pectoris

- Akut myokard infarktüsü (kalp krizi)

- Kalp yetmezliği

- Aritmi (ritim bozukluğu)






KKH Tanısında Kullanılan Yöntemler



- Doktor muayenesi

- Kan tahlilleri

- EKG (elektrokardiografi)

- Efor testi

- Ekokardiografi

- Holter monitörizasyonu

- Koroner anjiografi

- SPECT (myokard perfüzyon sintigrafisi)





Hastalığın Seyri



Koroner
kalp hastalığında en çok korkulan olay; koroner damarlardan hiçbirinin
kalp kasının kanlanmasını (dolayısıyla oksijenlenmesini) yeterince
sağlayamaması, böylece kalbin kasılamaması ve vücuda kan
gönderememesidir. Bu olay halk arasında kalp krizi olarak bilinen
"myokard infarktüsü"dür.

Koroner kalp hastalığı bu safhalara
gelinmemesi için zamanında teşhis konulup tedavi edilmelidir; en güzeli
ise şüphesiz, daha hiç bu rahatsızlıklar yokken risk faktörlerinin
belirlenip bunlardan mümkün olduğunca korunmaktır.

Özellikle belli bir yaştan sonra düzenli aralıklarla kalp muayenesi, tansiyon ölçümleri ve check-up yaptırmak hayati önem taşır.