Kaşgarlı Mahmut - Divan-i Lugati’t-Türk (e-kitap)

[Duygusuzifade]

Kaşgarlı Mahmut » Divan-i Lugat’it-Türk (e-kitap) | 2 mb

Kaşgarlı Mahmut
Divân-ı Lûgât-it’Türk
Düzelti: Mehran Baharî
Türk Dil Kurumu, 2003.
Türkçe| PDF| 2,01 MB | 261 s.

Dîvâni Lugâti’t-Türk’ün yazımına 1072 senesinde başlanmıştır. Asya
içlerinden Anadolu’ya kadar uzanan coğrafyada dağınık bir biçimde
yaşayan ve gün geçtikçe dünya sahnesinde etkilerini arttıran bu
insanların kim olduğu sorusuna bir yanıt olarak yazılan kitap tüm Türk
ve Türkmen lehçelerini bir araya getirmek amacıyla çıktığı yolunda, bu
halkların yaşayışlarının, inançlarının, mitlerinin ve tarihlerinin
tanığı olmuştur. Sayıları “sadece Cenab-ı Hak tarafından bilinebilecek”
bu kavimlerin, alt-kavimlerin, kollar ve ailelerin kullandıkları
sözcükler ve dillerini inşa ettikleri kaideler ve ilkeler Arapça
lügatlarındaki tertip çerçevesinde aktarılmış ve âlimâne bir terkiple
sunulmuştur.

Cömertlikte eli açık, ihsanda merhametli Allah’a hamd olsun. O ki, en
sağlıklıların hasta, hitabeti en kuvvetlilerin konuşmaktan aciz
oldukları bir devirde, haram ile mubahı açıkça belirten ayrıntılı bir
İzahla, Vahiyle birlikte Cebrail’i Allah Yolunun yolcusu olan, Mürşidi
ve Kandili yücelten Muhammed’e (Allah’ın salat ve selamı onun,
ailesinin ve şerefli neslinin üzerine olsun) gönderdi. İmdi, kul Mahmûd
ibn el-Hüseyin ibn Muhammed [el-Kâşgarî] der ki:
1072 senesinde yazımına başlanan Kitâbu Dîvâni Lugâti’t-Türk bu
sözlerle açılır. Asya içlerinden Anadolu’ya kadar uzanan coğrafyada
dağınık bir biçimde yaşayan ve gün geçtikçe dünya sahnesinde etkilerini
arttıran bu insanların kim olduğu sorusuna bir yanıt olarak yazılan
kitap tüm Türk ve Türkmen lehçelerini bir araya getirmek amacıyla
çıktığı yolunda, bu halkların yaşayışlarının, inançlarının, mitlerinin
ve tarihlerinin tanığı olmuştur. Sayıları “sadece Cenab-ı Hak
tarafından bilinebilecek” bu kavimlerin, alt-kavimlerin, kollar ve
ailelerin kullandıkları sözcükler ve dillerini inşa ettikleri kaideler
ve ilkeler Arapça lügatlarmdaki tertip çerçevesinde aktarılmış ve
âlimâne bir terkiple sunulmuştur. Dîvânû Lugâti’t-Türk adıyla maruf bu
eserin yeni bir Türkçe çevirisinin yapılması ve bu gizli hazinenin
Arapça bilmeyen okuyucu için yeni bir düzen içinde sunulması şiarıyla
yayınevimiz işe koyuldu. Kâşgarlı Mahmûd’un özgün eseri Arapça
dilbilgisine ait sözcük özellikleri uyarınca sınırları çizilmiş sekiz
kitaptan oluşur; her kitap, sözcüğün içerdiği harf sayısına/niteliğine
göre kurulan çeşitli vezinlerle belirlenen alt bölümlere ayrılmıştır;
sözcükler bu bölümler boyunca sıralanır ve dilbilgisi açıklamaları bu
alt bölümlerin nitelikleri uyarınca ve -kitabın başındaki tanıtım
bölümü hariç- yeri geldiğinde verilir. Bu düzen içinde sözcüklere ve
açıklamalara ulaşmak modern okuyucu için zordur. Buradan hareketle
Kabalcı edisyonunu metni eksiksiz ve işlevsel bir biçimde sunacak iki
bölüm üzerine inşa ettik - önce özgün tertipdeki sırayla sözcükler ve
açıklamalar sunulmakta, sonrasında ise kitapta geçen tüm sözcükler
A’dan Z’ye çağdaş bir sözlük biçimi içinde tanımlarıyla birlikte yer
almaktadır. Dîvânû Lugâti’t-Türk’ün sayfaları içinde modern dilbilim
kavramlarıyla aydınlatılmış kadim dili, tarihi, efsaneyi, katli ve
katili, inancı ve inananları, yaşama ve ölüme, kışa ve bahara dair
hikmetleri bulacaksınız…
Mahmûd ibn el-Hüseyin der ki: Kitabımıza başlarken bildirdiğimiz Türk
lehçelerini bir araya getirme, ilkelerini gösterme, kurallarını
açıklama ve aralarındaki farkları iyi bir düzenle tanzim etme
niyetimizi gerçekleştirdik. Vaadimiz yerine getirilmiş ve gayemize
ulaşılmıştır. Tüm fazlalıkları, gereksiz süsleri, aşırılıkları ve metni
uzatan unsurları kitabın dışında bıraktım. Son söz geldi çattı ve
yazdıklarımız ebedi bir hazine olarak baki kaldı.
Kitap bitti.
Hamd Ezeli ve Ebedi Olan Allah’a,
salat ve selam Muhammed’e ve onun soyuna.

[Linkleri görebilmek için üye olun veya giriş yapın.]